حاج قاسم ، ترامپ را در سوریه ناامید کرد .
آمریکا در دوران تصمیماتی قرار دارد که همه جانبه برای او سود و فایده نیست . چه بخواهد حرف ژنرال‌های نظامی حاکم بشود و چه تجار و اقتصاددانان و سیاسیون آمریکایی.
نیروهای نظامی آمریکا قرار است سوریه را ترک کنند و همچنین بخش قابل توجهی نیز همزمان خاک افغانستان را ترک خواهند کرد. همه چیز نشان می‌دهد که ترامپ تصمیم دردآور و سختی را گرفته است. البته با او مخالفت های سطح بالا و سنگینی در اینباره صورت گرفته شده ولی رئیس جمهور آمریکا در پاسخ گفته است که برای مسایل اقتصادی مجبور به اینکار شده است. تصمیم ترامپ ظاهر خیلی پیچیده ای ندارد، به همین دلیل حتی بسیاری در داخل آمریکا او را یک نادان نامیده اند که سوریه را راحت به ایران و روسیه تقدیم کرده است. اما چگونه این اتفاق و تصمیم به ظاهر عجیب گرفته شده است؟
الف : تصمیم برای کاهش قابل توجه نظامی در افغانستان همزمان با سوریه نشان می دهد که آمریکا بر اساس یک منطق بزرگتر دست به این اقدام زده است و این یعنی صرفا به نسخه و شرایط خاص در سوریه یا افغانستان مرتبط نیست بلکه محصول جمع بندی حضور آمریکا در خارج و کشورهای مشابه این دو کشور است. آمریکا در دوران تصمیماتی قرار دارد که همه جانبه برای او سود و فایده نیست. چه بخواهد حرف ژنرال های‌نظامی حاکم بشود و چه تجار و اقتصاددانان و سیاسیون آمریکایی. آمریکا مدت هاست که مخیر به انتخاب اقتصاد داخلی و قدرت طلبی فرامنطقه ای خود هست. این روح حاکم بر تصمیات عالی هیات حاکم بر این کشور است. بسیاری از ژنرال های ارتش و وزارت دفاع آمریکا ارقام دقیق تری از ترامپ درباره هزینه های سرسام آور جنگ و حضور نظامی این کشور در منطقه و به خصوص در کشورهای همچون، عراق، افغانستان و سوریه دارند و باید به آنها باید حق داد که تصمیم ترامپ اشتباه است! چون تصمیم ترامپ اعلام رسمی شکست دستگاه های نظامی آمریکا در سوریه و افغانستان است. به بیان دیگر، دستور ترامپ در افکار عمومی یعنی نظامی های آمریکایی پس از سالها در افغانستان و پس از مدتی در سوریه هزینه ساز شده و دخل و خرجشان به صرفه نیست.
ب: صحنه بازی عراق را پس از سرنگونی صدام حسین را به یاد بیاورید. آمریکایی ها در فاصله کوتاهی پس از تسلط بر بغداد اظهار داشتند ما در اوج نظامی گری در عراق، عرصه سیاسی را به ایران واگذار کردیم. این معادله الان پیشرفته تر هم شده است. به این معنا که آمریکایی ها اذعان دارند، ظرفیت های سیاسی و فرهنگی لازم برای ماندن کشورهای همچون عراق و اینک سوریه را ندارند. این ایران است که زمین را پس از جنگ دریافت و با اتکا به ظرفیت های ذاتی که دارد می تواند در کشورهای همچون عراق و سوریه در اوج بحران ها بماند. روح این ظرفیت ها البته هم اینک در یمن هم برای آمریکایی ها قابل لمس است.
ج: ترامپ معتقد است که سوریه نهایتا زمین بازی ایران است. خواسته یا ناخواسته اقدامات آمریکا در سوریه به منافع ایران هم کمک های غیر مستقیم کرده است. آمریکا چند سال قبل در عراق –بخوانید زمین بازی ایران- با صدامی جنگید که دشمن اصلی ایران در منطقه بود و اینک نیز ساختار داعشی در سوریه رو به نابودی است که بزرگترین تهدید نظامی پس از صدام برای ایران بود. ضمن اینکه ادامه حضور آمریکا در سوریه تقابل ناخواسته با ته مانده نهایی داعشی ها است و چرا دشمن ایران با هزینه و شراکت آنها کاملا از بین برود؟!
د : آمریکا در واقع نه دو هزار نظامی خود را از سوریه خارج می کند بلکه عملا کردهای سوری تجزیه طلب را تنها می گذارد و می‌رود. اینجا می‌شود گفت که ترامپ به اردوغان امتیاز داده تا او کردها را سرکوب کند و منافع ملی خودش را تامین کند و در عوض با خرید سامانه موشکی آمریکایی به جای اس 400 روسیه پول کلانی به دولت ترامپ هدیه بدهد. اما این همه قصه نیست؛ آن‌روزی که حضور حاج قاسم سلیمانی در اربیل همه برنامه‌ریزی‌های نهایی برای تجزیه عراق و اعلام استقلال کردستان عراق را به طرز شگفت انگیزی بهم زد، تجزیه سوریه از دالان کردهای سوری نیز به محاق رفت. اینک خود را به جای ترامپ بگذارید، آمریکا ظرفیت فرهنگی و سیاسی برای ماندن در سوریه ندارد، تجزیه راهبردی سوریه هم عملا امکان تحقق ندارد، او برای چه هدف راهبردی دیگری باید در سوریه بماند؟ آیا باید همانند افغانستان با اصرار به بماندن روزانه جان هزاران نظامی خود را در خطر مرگ قرار دهد؟ از همه مهمتر با وجود حاج قاسم سلیمانیکه اعتقادی به مذاکره ندارد و حتی نامه بالاترین مقامات اطلاعاتی آمریکا را ناخوانده پس می فرست، روزنه دیگری باقی می ماند؟!
منافع تاکتیکی خروج آمریکا از منظر ترامپ چیست؟
البته ترامپ با خروج آمریکا از سوریه منافعی را هم دنبال می کند. او با این دستور، عملی شدن وعده انتخاباتی خود را محقق کرده و همچنین باصرفه جویی مالی که از این طریق بدست می آورد، آمار تولید اشتغال در داخل آمریکا را با آن افزایش می دهد. این اتفاق، تبلیغ بزرگی برای انتخابات2020 آمریکا است.
از سوی دیگر آمریکا با ترک خاک سوریه، طمع روس ها و ترک ها را افزایش می دهد. این خود می تواند، بخشی از زیرساخت اختلاف در مثلث امنیتی ایران، روسیه و ترکیه در شام را به ظن آمریکا باشد.
خروج آمریکا از سوریه یک پیام مهم به عربستان نیز دارد: آمریکا سوریه می رود و بدون دریافت پول های نفتی بزرگ به کشوری همچون سوریه بازنخواهد گشت.
اما درباره ایران، راهبردی ترین پیام خروج آمریکا از سوریه در یک گزاره قابل خلاصه گذاری است: گزینه تقابل آمریکا با ایران جنگ نظامی نیست و ناچارا همچنان فقط در دایره "جنگ اقتصادی" خواهد ماند.
